Quand le Préfet s'adresse en breton pour appeler la population au calme

date vérifiée : le Ier mai 1840 tombait bien un vendredi.

JCE

1840, Callac.
1ère colonne:

Herve(z) goulenn ar c'homun un ordonañs dimeus ar Roue en (d)eus otoriset an oktroa 'barzh an Kêr Kallag; an oktroa-se a vo laket.

An deliberasion kemeret dirgwener, kentañ de(z) a vae, gant ar c'hoñseilh munisipal dindan menas ar brasañ torfejo(ù), a zo nul.

Ar revolt na [= e] trec'ho ket, n a deus droed da c'houlenn netra, nan(d) eus mann da akordiñ dezi.
La révolte, elle ne sera pas victorieuse, elle n'a aucun droit à demander quoi que ce soit, il n'y a rien à lui concéder.

Demeus ar revolt ne c'hall donet nemert maleurioù, ha deja darn dimeus ar re an(d)eus-hi graet pe eksitet a zo aretet ha laket en prizon. Respont a rint demeus o debordeman(t)choù dirak ar justis, dirak ar vro, ha dirak Doue.

Ar revolt na [= e] trec'ho biken, kar ma n'e(o) ket a-walc'h batailhonoù, a [= e] kavo un arme diragi.
La sédition, jamais elle ne vaincra, car si des bataillons ne suffisent, c'est une armée qu'elle trouvera en face d'elle.

Abaoe dek (v)l(o)a(z) ma c'h on dac'h [= deoc'h], n' a zo bet  nag un devezh nag ur momant dizurzh, glorius (fr. fier) a oan a se, 'vit ar vro.

Ha chetu aze Kallag a zo deut da son tokseñ / toksin (?) ar revolt enep an droed laket herve(z) al lezenn, ha goulet memes a-raok d'ar gouarnamant.

An otoriteoù demeus an arondisamant a zo dic'halompet dioc'htu; mes evit ar c'hentañ gwech o mouezh n'e(o) ket bet chelaouet.

Tud hag a keret [= garit], tud a gouraj a zo bet menaset dimeus a bep maleurioù [sic] spontus. An tier a zo bet forset ha violet.
Des personnes que vous estimez, des personnes courageuses ont subi toutes sortes de menaces effroyables. Les habitations ont été forcées et violées.

Pesort dallidigezh a neus bet douget darn dimeus an abitanted
Quel aveuglement a-t-il poussé une partie des habitants [à commettre de si graves forfaits!]

dic'haloupat : accourir (le FB de MM ne donne que deredek).